Τρίτη 20 Σεπτεμβρίου 2011

Β’ ΜΕΡΟΣ : ΡΗΜΑΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ

  • ΡΗΜΑΤΑ Α’ ΣΥΖΥΓΙΑΣ (ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΜΕΣΗ ΦΩΝΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗΣ)

1.      Να σχηματιστεί ο παρατατικός, ο μέλλοντας, ο αόριστος, ο παρακείμενος και ο υπερσυντέλικος των παρακάτω ρημάτων στο πρόσωπο και στον αριθμό που βρίσκεται το κάθε ρήμα που σας δίνεται:

(ΦΩΝΗΕΝΤΟΛΗΚΤΑ)                                               

κελεύει:
συμβουλεύει /-ῃ:
ἀκούονται:
θύουσιν:
πιστεύομεν:
παύεται:
δουλευόμεν:
θηρεύετε:
πορεύεσθε:
ἱκετεύεις:

(ΣΥΜΦΩΝΟΛΗΚΤΑ- ΑΦΩΝΟΛΗΚΤΑ)
καταρρίπτεις:
συμπράττομεν:
ἐλπίζουσιν:
ἀποικίζετε:
φυλάττονται:
βλάπτεται:
πείθομεν:
σπουδάζει:
τάττει /-ῃ:
διώκουσιν: 

2.  Να συμπληρωθούν τα κενά με το κατάλληλο τύπο των ρημάτων της παρένθεσης:

-          Οἱ ἐν Μαραθῶνι πεσόντες ἐν Μαραθῶνι καί ……………… (θάπτομαι, πρκ)
-          Ὁρέστης, ὁ τοῦ Ἀγαμέμνονος υἱός ῦπό τῶν Ἐρινύων …………….. (διώκομαι, υπερς)
-          Λακεδαιμόνιοι ……………… (μεταπέμπομαι, αόρ.)παρ’ Ἀθηναίων βοήθειαν.
-          Σωκράτης τοῖς νεανίαις …………….. (διαλέγομαι, παρατ.)
-          Ἀλέξανδρος ὁ Φιλίππου στράτευμα ……………….. (παρασκευάζομαι, ορ. αορ.)
-          Ἐγώ τέ και σύ οὐ περί πάντων …………………. (βουλεύομαι, παρακ.)
-          Πάντες οἱ τοῦ Κύρου στρατιῶται ………………….. (τάττομαι, υπερς.)
-          Οὐ ………………….. (δέχομαι, μελ) οἱ Πλαταιεῖς δῶρα παρά Θηβαίων.


ΠΡΟΣΟΧΗ!

Όταν το θέμα ενός ρήματος λήγει σε σύμφωνο (άφωνο), πρώτα εξετάζουμε σε ποια ομάδα συμφώνων ανήκει:

(ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ)
¤ Αν το θέμα λήγει σε : τ, δ, θ, ζ τότε : στον αόριστο και στον μέλλοντα μετατρέπεται σε σ, ενώ στον παρακείμενο και στον υπερσυντέλικο μετατρέπεται σε κ. (π.χ. κομί-ζ-ω  :  ἐ-κομί-σ-α  και  κομί-σ-ω,  κε-κόμι-κα και ἐ-κε-κομί-κειν.)

¤ Αν το θέμα λήγει σε : π, β, φ, πτ  τότε : στον αόριστο και στον μέλλοντα μετατρέπεται σε ψ, ενώ στον παρακείμενο και στον υπερσυντέλικο μετατρέπεται σε φ. (π.χ. κό-πτ-ω  :  ἔ-κο-ψ -α  και  κό-ψ-ω,  κέ-κο-φα  και  ἐ-κε-κό-φειν.)

¤ Αν το θέμα λήγει σε : κ, γ, χ, ττ, σσ   τότε : στον αόριστο και στον μέλλοντα μετατρέπεται σε ξ, ενώ στον παρακείμενο και στον υπερσυντέλικο μετατρέπεται σε χ. (π.χ.  τά-ττ-ω   :  ἔ-τα-ξ-α   και   τά-ξ-ω,  τέ-τα-χα   και  ἐ-τε-τά-χειν.)


(ΜΕΣΗ ΦΩΝΗ)

¤ Ακριβώς οι ίδιοι κανόνες ισχύουν και στη μέση φωνή για τον αόριστο και τον μέλλοντα (όσον αφορά την αλλαγή του θέματος)

¤ Στον Παρακείμενο και στον Υπερσυντέλικο Οριστικής και στον Παρακείμενο Προστακτικής όμως, τα αφωνόληκτα διαφοροποιούνται:
 Π.χ. 
κομίζομαι : (Παρακ.) κεκόμισμαι, κεκόμισαι, κεκόμισται…κ.ο.κ
 κόπτομαι : (Παρακ.) κέκομμαι, κέκοψαι, κέκοπται … κ.ο.κ
 τάττομαι : (Παρακ.) τέταγμαι, τέταξαι, τέτακται … κ.ο.κ

Για να δείτε ολοκληρωμένα την κλίση των αφωνόληκτων σ’ αυτούς τους χρόνους, μπορείτε να μεταβείτε στην παράγραφο 298, σελ. 186 και 187 της σχολικής γραμματικής (Μιχ. Χ. Οικονόμου)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου