ΚΕΙΜΕΝΑ I - X

KEIMENO I

Ovidius poeta in terra Pontica exulat. Epistulas Romam scriptitat.  Epistulae  plenae  querelarum  sunt.  Romam  desiderat  et fortunam adversam deplorat. Narrat de incolis et de terra gelida. Poetam  curae  et  miseriae excruciant.  Epistulis contra iniuriam repugnat. Musa est unica amica poetae.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:

Ο Οβίδιος, ο ποιητής, είναι εξόριστος στη γη του Πόντου. Γράφει συχνά επιστολές στη Ρώμη. Οι επιστολές είναι γεμάτες παράπονα. Επιθυμεί τη Ρώμη και κλαίει για την κακή του τύχη. Διηγείται για τους βάρβαρους κατοίκους και την παγωμένη γη. Οι έγνοιες και οι δυστυχίες βασανίζουν τον ποιητή. Μάχεται ενάντια στην αδικία με τις επιστολές του. Η Μούσα είναι η μοναδική φίλη του ποιητή. 

ΑΣΚΗΣΕΙΣ:

1. Να συμπληρωθούν οι πίνακες.

	sum	exulat	scriptitat	deplorat	repugnat
Ενς
Πρκ.
Σουπ.
Απαρ.

      ΕΝΙΚΟΣ 

Ον.		epistula				avaritia
Γεν.	poetae
Δοτ.
Αιτ.					fortunam
Κλητ.
Αφ.				querela

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ

Ον.
Γεν.
Δοτ.
Αιτ.			miserias
Κλητ.
Αφ.

2. Nα μεταφέρετε στον πληθυντικό τις προτάσεις:

α. Terram gelidam non desidero.

β. Cura et miseria poetam excruciant.

γ. Epistula contra iniuriam repugnas.

δ. Musa amica poetae est.

ε. Amica poetae non est in terra gelida.

ΚΕΙΜΕΝΟ ΙΙ

Aeneas filius Anchisae est. Patria Aeneae Troia est. Graeci Troiam oppugnant et dolo expugnant. Aeneas cum Anchisa, cum nato et cum sociis ad Italiam navigat. Sed venti pontum turbant et Aenean in Africam portant. Ibi Dido regina novam patriam fundat. Aeneas reginae insidias Graecorum renarrat. Regina Aenean amat et Aeneas reginam. Denique Aeneas in Italiam navigat et regina exspirat.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:

Ο Αινείας είναι γιος του Αγχίση. Η Τροία είναι πατρίδα του Αινεία. Οι Έλληνες πολιορκούν την Τροία και την κυριεύουν με δόλο. Ο Αινείας πλέει προς την Ιταλία με τον Αγχίση, με το γιο και τους συντρόφους του. Αλλά οι άνεμοι ταράζουν τη θάλασσα και φέρνουν τον Αινεία στην Αφρική. Η Διδώ, η βασίλισσα, ιδρύει εκεί νέα πατρίδα. Ο Αινείας αφηγείται από την αρχή στη βασίλισσα το τέχνασμα των Ελλήνων. Η βασίλισσα αγαπά τον Αινεία και ο Αινείας τη βασίλισσα. Ο Αινείας τελικά πλέει προς την Ιταλία και η βασίλισσα πεθαίνει.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ:

1. Να συμπληρωθούν οι πίνακες.

	oppugnant	turbant	fundat	renarrat	exspirat
Ενς
Πρκ.
Σουπ.
Απαρ.

ΕΝΙΚΟΣ

Ον.
Γεν.
Δοτ.	filio
Αιτ.		natum
Κλητ.
Αφ.				ponto

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ

Ον.					venti	reginae
Γεν.
Δοτ.			dolis
Αιτ.
Κλητ.
Αφ.

2. Nα μεταφερθούν όλα τα ρήματα του κειμένου στο αντίστοιχο πρόσωπο στον άλλον αριθμό.

3. Να μεταφέρετε στον ενικό τις προτάσεις.

α. Cum filiis et sociis ad novas patrias navigatis.

β. Dolos Graecorum Troiani incolis Africae renarrant.

γ. Socii novas patrias in terris barbaris fondant.

δ. Poetae sociis miserias renarrant.

ε. Poetae in epistulas curas et miserias scriptitant.

ΚΕΙΜΕΝΟ ΙΙΙ

Cepheus  et  Cassiope  Andromedam  filiam  habent.  Cassiope, superba forma sua, cum Nymphis se comparat. Neptunus iratus ad oram Aethiopiae urget beluam marinam, quae incolis nocet. Oraculum  incolis  respondet : «regia hostia deo placet! » . Tum Cepheus   Andromedam   ad   scopulum  adligat ;  belua     ad Andromedam  se movet. Repente Perseus calceis pennatis advolat; puellam videt et stupet forma puellae. Perseus hasta beluam delet et Andromedam liberat. Cepheus, Cassiope et incolae Aethiopiae valde gaudent.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:

O Κηφέας και η Κασσιόπη έχουν κόρη την Ανδρομέδα. Η Κασσιόπη, περήφανη για την ομορφιά της, συγκρίνει τον εαυτό της με τις Νύμφες. Ο Ποσειδώνας οργισμένος στέλνει στην ακτή της Αιθιοπίας ένα θαλασσινό θηρίο, που εξοντώνει τους κατοίκους. Το μαντείο απαντά στους κατοίκους: « στο θεό αρέσει βασιλικό σφάγιο». Τότε ο Κηφέας δένει την Ανδρομέδα σε ένα βράχο. Ξαφνικά φθάνει πετώντας με τα φτερωτά σανδάλια ο Περσέας ‘ βλέπει την κόρη και θαμπώνεται από την ομορφιά της κόρης. Ο Περσέας εξοντώνει το θηρίο με το δόρυ και απελευθερώνει την Ανδρομέδα. Ο Κηφέας , η Κασσιόπη και οι κάτοικοι της Αιθιοπίας χαίρονται πάρα πολύ.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ:

1. Να συμπληρωθούν οι πίνακες.

ΕΝΙΚΟΣ

Ον.
Γεν.
Δοτ.	scopulo
Αιτ.			calceum			beluam
Κλητ.
Αφ.

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ

Ον.
Γεν.					oraculorum
Δοτ.				puellis
Αιτ.
Κλητ.
Αφ.		hastis

	habeo	noceo	respondeo	placeo	moveo
Ενς
Πρκ.
Σουπ.
Απαρ.

2. Να μεταφέρετε τις προτάσεις στον αντίθετο αριθμό απ’ αυτόν που βρίσκονται.

α. Belua marina terrae nocet.

β. Incola hasta beluam marinam delet.

γ. Graeci dolis beluas delent.

δ. Dei beluas marinas ad oras urgent.

ε. Femina superba deo non placet.

3. Nα κλιθούν οι αντωνυμίες μαζί με τα ουσιαστικά:

meus calceus, tuum oraculum, illa belua, ille deus

ΚΕΙΜΕΝΟ ΙV

Apud antiquos Romanos concordia maxima sed avaritia minima erat. Romani in suppliciis deorum magnifici sed domi parci erant. Iustitia inter se certabant et patriam curabant. In bello pericula audacia propulsabant et beneficiis amicitias parabant. Delecti consultabant patriae;  eis corpus  ex   annis   infirmum   sed  ingenium  propter   sapientiam validum erat.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:

Πάρα πολύ μεγάλη ομόνοια αλλά ελάχιστη πλεονεξία υπήρχε στους αρχαίους Ρωμαίους. Οι Ρωμαίοι ήταν γενναιόδωροι στη λατρεία των θεών αλλά οικονόμοι στην ιδιωτική τους ζωή. Συναγωνιζόντουσαν μεταξύ τους στη δικαιοσύνη και φρόντιζαν την πατρίδα τους. Στον πόλεμο απομάκρυναν τους κινδύνους με το θάρρος τους και αποκτούσαν συμμάχους με τις ευεργεσίες τους. Εκλεγμένοι άντρες φρόντιζαν για την πατρίδα’ αυτοί είχαν το σώμα αδύναμο από τα χρόνια αλλά το πνεύμα δυνατό από τη σοφία τους.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ:

1. Να συμπληρωθούν οι πίνακες.

	certo	curo	propulso	consulto	paro
Ενς
Πρκ.
Σουπ.
Απαρ.

ΕΝΙΚΟΣ

Ον.
Γεν.
Δοτ.	anno					avaritiae
Αιτ.
Κλητ.			beneficium
Αφ.

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ

Ον.
Γεν.		amicitiarum			bellorum
Δοτ.
Αιτ.
Κλητ.
Αφ.				periculis

2. Nα κλιθούν οι συνεκφορές:

maxima concordia, minimum periculum, valida sapientia, parcus poeta.

3. Nα αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες λέξεις από τους αντίστοιχους τύπους της αντωνυμίας is-ea-id :

α. Αpud Graecos iustitia magna est.

β. Graeci Troiam dolo expugnant.

γ. Concordia apud Graecos minima est.

δ. Perseus forma puellae stupet.

ε. Corpus Romano infirmum est.

4. Nα συμπληρώσετε τα κενά με το σωστό τύπο των λέξεων ή φράσεων που βρίσκονται σε παρένθεση:

α. Αpud ……… (Graeci) minima Concordia erat.

β. Propter ……….. (avaritia) ei amici non erant.

γ. Inter ……..(ego) et ……..(tu) amicitia est.

δ. In ………... (Italia) Romani sunt.

5. Nα μεταφέρετε τους τύπους των προτάσεων στον άλλο αριθμό (όπου είναι δυνατόν).

α. Ιs in bello periculum audacia propulsabat.

β. Tu non amas deum?

γ. Illi in suppliciis deorum magnifici erant.

δ. Ille suum filium amat. Eius filium amat Dido.

ε.Εa multos agros in Italia habet.

4. Nα γραφούν τα παρακάτω ρήματα στον παρατατικό στο γ’ ενικό και β’ πληθυντικό:

certo

habeo

urgeo

noceo

advolo

video

consulto

stupeo

KEIMENO V

Silius Italicus, poeta epicus, vir clarus erat. XVII (septendecim)  libri eius de  bello Punico secundo pulchri sunt. Ultimis annis vitae suae in Campania se  tenebat. Multos in illis locis agros possidebat. Silius animum tenerum habebat. Gloriae Vergili  studebat  ingeniumque eius  fovebat. Eum  ut  puer   magistrum  honorabat.  Monumentum  eius,  quod   Neapoli iacebat, pro  templo habebat.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

  Ο Σίλιος Ιταλικός, ο επικός ποιητής, ήταν άντρας ένδοξος. Τα δεκαεφτά βιβλία του για το δεύτερο Καρχηδονιακό πόλεμο είναι ωραία. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του διέμενε στην Καμπανία. Είχε στην κατοχή του πολλά κτήματα σε εκείνους τους τόπους. Ο Σίλιος είχε ευαίσθητη ψυχή. Επεδίωκε τη δόξα του Βιργιλίου και λάτρευε το πνεύμα του. Τον τιμούσε, όπως ο μαθητής το δάσκαλο. Το μνημείο του, το οποίο βρισκόταν στη Νεάπολη, το θεωρούσε σα ναό.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

  

1Να συμπληρωθούν οι πίνακες:

ΕΝΙΚΟΣ

  

vir
						magistro
	agrum
		anime		puer

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ

					templa		libri
			gloriarum

2.      Να γραφούν οι πλάγιες πτώσεις των συνεκφορών: sacrum templum, pulcher liber, tener animus, nostrum monumentum, ultima gloria.

3.  Να μεταφέρετε στον άλλο αριθμό τους κλιτούς τύπους των παρακάτω προτάσεων:

   

                  α. Pulchros libros epicorum poetarum habemus.

                  β. Monumenta clarorum virorum antiqui Graeci pro templis habebant.

                  γ. Puer magistrum suum honorat et amat.

                  δ. Nos poetam honoramus et pro deo habemus.

            4. Να αντικαταστήσετε την κτητική αντωνυμία για έναν κτήτορα με την ίδιου
            προσώπου κτητική αντωνυμία για πολλούς κτήτορες και να γίνουν οι απαιτούμενες 
            αλλαγές:               

              

                α. Epistulae meae plenae querelarum mearum sunt.

                β. Epistulis tuis contra iniuriam meam repugnabas.

                γ. Poetam meum valde honoramus.

                δ. Poeta fortunam tuam deplorat.

                ε. Suum monumentum in Italia iacet.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VI

In ea civitate , quam leges continent, boni viri libenter leges servant. Lex enim est  fundamentum libertatis, fons aequitatis. Mens et animus et consilium et sententia civitatis posita est in legibus. Ut corpora nostra sine mente, sic civitas sine lege non stat. Legum ministri sunt magistratus, legum  interpretes iudices, legum denique omnes servi sumus: sic enim liberi esse possumus.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Σ’ αυτήν την πολιτεία, την οποία στεριώνουν οι νόμοι, οι καλοί πολίτες τηρούν πρόθυμα τους νόμους. Διότι ο νόμος είναι το θεμέλιο της ελευθερίας και η πηγή της δικαιοσύνης. Ο νους, η ψυχή, η σκέψη και η κρίση της πολιτείας βρίσκονται στους νόμους . Όπως τα σώματά μας δεν υπάρχουν χωρίς το πνεύμα, έτσι και η πολιτεία δεν στέκεται χωρίς το νόμο. Υπηρέτες των νόμων είναι οι άρχοντες, οι δικαστές ερμηνευτές των νόμων και τέλος όλοι είμαστε υπηρέτες των νόμων΄ γιατί έτσι μπορούμε να είμαστε ελεύθεροι.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1)     Συμπληρώστε τους πίνακες με τους τύπους που λείπουν:

				iudicis
			minister
ea civitate

	mentes	boni viri

2)     Nα γράψετε τους αρχικούς χρόνους των ρημάτων: continent, servant, est, stat, possum

3)     Να μεταφέρετε τους κλιτούς τύπους των παρακάτω προτάσεων στον άλλο αριθμό:

Ιn ea civitate, quam leges continent, boni viri libenter leges servant.

Ut corpora nostra sine mente, sic civitas sine lege non stat.

Lex enim est fundamentum libertatis, fons aequitatis.

4)     (bonus, -a, -um) interpres, (liber, -a, -um) mens: Nα επιλέξετε το σωστό γένος του επιθέτου και να κλίνετε στις πλάγιες πτώσεις του ενικού και του πληθυντικού αριθµού το ουσιαστικό µαζί µε το επίθετο που το συνοδεύει.

5)     Να συµπληρωθούν τα κενά των λέξεων µε τις σωστές καταλήξεις:

α) Μagistratus sunt serv..... leg.....

β) Nos aequitat..... serva.....

γ) Mens iudic..... liber..... est.

δ) Bon..... leg..... fons libertat..... sunt.

ε) Civitas sine libertat..... non sta.....

     6)   Να γράψετε τα παρακάτω ουσιαστικά στην γενική πληθυντικού και να τα

           εντάξετε στον πίνακα που ακολουθεί: viri, fons, animus, consilium,

           sententia, corpora, civitate, ministri, lege, interpretes.    

Α’ ΚΛΙΣΗ	Β’ ΚΛΙΣΗ	Γ’ ΚΛΙΣΗ

ΚΕΙΜΕΝΟ VII

Caesar  propter frumenti  inopiam  legiones  in  hibernis multis  conlocat.  Ex quibus quattor in  Nerviis hiemare iubet et tribus imperat in Belgis remanere. Legatos   omnes  frumentum in  castra importare  iubet.  Milites  his  verbis  admonet:  «Hostes  adventare  audio;  speculatores  nostri   eos prope  esse  nuntiant. Vim hostium cavere debetis; hostes enim de collibus advolare solent et caedem militum perpetrare possunt».

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Ο Καίσαρας λόγω της έλλειψης σιταριού εγκαθιστά τις λεγεώνες σε πολλά χειμερινά στρατόπεδα Διατάζει τέσσερις από αυτές να ξεχειμωνιάσουν στη χώρα των Νερβίων και διατάζει τρεις να παραμείνουν στη χώρα των Βέλγων. Διατάζει όλους τους διοικητές των λεγεώνων να μεταφέρουν σιτάρι στα στρατόπεδα. Συμβουλεύει τους στρατιώτες μ’ αυτά τα λόγια: «Πληροφορούμαι ότι οι εχθροί πλησιάζουν΄ Οι κατάσκοποί μας αναγγέλλουν ότι είναι κοντά. Πρέπει να φυλάγεστε από τη δύναμη των εχθρών΄ γιατί συνηθίζουν να εξορμούν από τους λόφους και μπορούν να κατασφάξουν τους στρατιώτες μας»

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1)     Nα γραφούν οι αρχικοί χρόνοι των ρημάτων: hiemare, iubet, remanere, audio, possunt, debetis.

2)     Να συμπληρωθούν οι πίνακες:

ΕΝΙΚΟΣ

	legionis				caedis
		miles

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ

hiberna
			verborum
				collibus

3)     Nα σχηματιστούν τα απαρέμφατα των ρημάτων: conloco, hiemo, iubeo, remaneo, impero, importo, admoneo, advent, caveo, debeo, soleo, perpetro.

4)     Να μεταφέρετε τους όρους των παρακάτω προτάσεων στον άλλον αριθμό:

-        Legatus legionem remanere in Belgis iubet.

-        Romani milites caedes perpetrabant.

-        Romani duces legions suas in collibus conlocant.

-        Speculatorem nostrum hostis videt.

-        Ille milites cavere hostes admonet.

5)     Nα συµπληρώστε τα κενά επιλέγοντας από τις λέξεις που δίδονται µέσα στις παρενθέσεις τη λέξη που κάθε φορά απαιτείται, αφού τη µεταφέρετε στον κατάλληλο τύπο (τα ρήµατα µε τα οποία θα συµπληρώσετε τα κενά, να τεθούν σε οριστική ενεστώτα). Να προσέξετε ώστε οι προτάσεις να είναι νοηµατικώς αποδεκτές.

           α) Caesar quattuor ex ........................ in Nerviis et tres in Belgis ....................

                 (conloco, legio)

           β) Quattuor ................... in Nerviis hiemare imperat et tres in Belgis

                 .......................... iubet. (remaneo, legio)

           γ) ............................... omnes .................................. in .................................

                conlocare iubet. (hiberna, legatus, legio)

           δ) ............................... frumentum in castra .............................. iubet.

             (importo, legatus)

6)     Να συμπληρωθεί ο σωστός τύπος υποκειμένου του απαρεμφάτου.

-        Caesar putat………………….. esse dux Romanorum (Caesar)

-        Milites putant ………………… esse ducem Romanorum (ille)

-        Milites putant …………………. desiderare Romam (poeta)

-        Caesar iubet ……………………. impotare frumrntum in castra (legati)

      KEIMENO VIII

Gaius Plinius Cornelio Tacito suo salutem. Ridebis. Ego tres apros feroces cepi. “Ipse?” interrogabis. Ipse. Ad redia sedebam;  erat in proximo non venabulum sed stilus et pugillares; cogitabam aliquid enotabamque; etsi retia vacua, plenas tamen ceras habebam. Silvae  et solitude  sunt magna incitamenta cogitationis. Cum in venationibus  eris, licebit  tibi quoque pugillares adportare; videbis non Dianam in montibus sed Minervam errare. Vale!

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Ο Γάιος Πλίνιος στέλνει τις ευχές του στον Κορνήλιο Τάκιτο. Θα γελάσεις. Εγώ έπιασα τρία φοβερά αγριογούρουνα. Θα ρωτήσεις: «Ο ίδιος;» Ο ίδιος. Καθόμουν δίπλα στα δίχτυα΄ πλάι μου δεν υπήρχε η λόγχη αλλά η γραφίδα και οι πλάκες’ σκεφτόμουν κάτι και κρατούσα σημειώσεις’ αν και (είχα) τα δίχτυα άδεια, είχα όμως γεμάτες τις πλάκες. Τα δάση και η μοναξιά είναι μεγάλα ερεθίσματα της σκέψης. Όταν βρεθείς σε κυνήγι, θα μπορέσεις να φέρεις εκεί τις πλάκες: θα δεις όχι την Άρτεμη αλλά την Αθηνά να περιπλανιέται στα βουνά. Γεια σου!

ΑΣΚΗΣΕΙΣ:

1)videbis, sunt, licebit, cogitabam: Να τοποθετήσετε τα ρήµατα στον παρακάτω πίνακα και να συµπληρώσετε τον αντίστοιχο τύπο στους άλλους χρόνους της ίδιας φωνής.

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ	ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ	ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ

2)Να συμπληρωθεί ο πίνακας:

				solitudinis
salutem		venabulum

	retia		pugillares
					montibus
						venationibus

3) Να τοποθετήσετε τα παρακάτω ουσιαστικά στον πίνακα που ακολουθεί και

να τα µεταφέρετε στον αντίθετο αριθµό: silvae, incitamentum, apros, pugillares, salutem, venationibus, retia

Α’ κλίση	Αντίθ. αριθμός	Β’ κλίση	Αντίθ. αριθμός	Γ’ κλίση	Αντίθ. αριθμός

4) Nα μεταφέρετε όλους τους τύπους των προτάσεων στον άλλο αριθμό (όπου αυτό είναι δυνατόν):

-        Venationes nobis valde placent.

-        Etsi retia vacua, plenas tamen ceras habebam.

-        Silvae magna incitamenta cogitationum sunt.

-        Poetae silvas et solitudines amant.

5)Στις παρακάτω προτάσεις να διαγράψετε το σκέλος που περιέχει λάθος.

suo                                                                           είναι γένους αρσενικού ή ουδετέρου;

tres                                                                           είναι αριθµητικό επίθετο ή επίρρηµα;

ipse                                                                           είναι οριστική ή δεικτική αντωνυµία;

Venabulum                                                               είναι γένους αρσενικού ή ουδετέρου;

Retia                                                                         είναι ουσιαστικό β΄ ή γ΄ κλίσης;

incitamenta                                                              είναι γένους θηλυκού ή ουδετέρου;

cum                                                                           είναι πρόθεση ή σύνδεσµος;

quoque                                                                       είναι επίρρηµα ή σύνδεσµος;

montibus                                                                    είναι δοτική ή αφαιρετική πληθ.;

vale                                                                             είναι ρήµα ή επίρρηµα;

6) Να εντάξετε τις παρακάτω λέξεις στον πίνακα που ακολουθεί: apros, ipse,

ad, proximo, sed, aliquid, que, cum, tamen, tibi, in, vacua, ceras, tres, stilus, quoque.

Ουσιαστ.	Επίθ.	Αντων.	Αριθμητ.	Επίρρημα	Πρόθεση	Σύνδεσμ.

7)Να γράψετε τους αρχικούς χρόνους όλων των ρημάτων του κειμένου και να τα αντικαταστήσετε χρονικά (ενεστώτας-παρατατικός-μέλλοντα)

KEIMENO IX

Tarquinius Superbus,  septimus  atque ultimus  regum, hoc modo imperium  perdit.

Filius eius Sextus Tarquinius pudicitiam Lucretiae , uxoris  Collatini , laedit. Maritus

et pater et Iunius Brutus eam maestam inveniunt. Illis femina cum lacrimis iniuriam

aperit  et cultro se ipsam interficit. Brutus ex  vulnere dolore  magno cultrum extrahit

et delictum punire parat. Populum  concitat et Tarquinio imperium adimit. Liber iam

populus Romanus duo consules, Iunium Brutum et Tarquinium Collatinum, delige-

re constituit.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Ο Ταρκύνιος ο Υπερήφανος, ο έβδομος και τελευταίος από τους βασιλείς, χάνει την εξουσία μ’ αυτόν τον τρόπο. Ο γιος του, Σέξτος Ταρκύνιος, προσβάλλει την τιμή της Λουκρητίας, της γυναίκας του Κολλατίνου. Ο σύζυγος και ο πατέρας και ο Ιούνιος Βρούτος τη βρίσκουν περίλυπη. Η γυναίκα τους αποκαλύπτει την αδικία με δάκρυα και αυτοκτονεί με μαχαίρι. Ο Βρούτος βγάζει το μαχαίρι από την πληγή με μεγάλο πόνο κι ετοιμάζεται να τιμωρήσει το έγκλημα. Ξεσηκώνει το λαό και αφαιρεί την εξουσία από τον Ταρκύνιο . Ο ρωμαικός λαός, ελεύθερος πια, αποφασίζει να εκλέξει δύο υπάτους, τον Ιούνιο Βρούτο και τον Ταρκύνιο Κολλατίνο.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ:

1. Nα γραφούν οι αρχικοί χρόνοι των ρημάτων:

perdit	laedit	inveniunt	aperit	interficit	extrahit	adimit

2. Να συμπληρωθούν οι πίνακες:

	regum	modo	uxoris	pater	vulnere	dolore	consules
Oν
Γεν
Δοτ
Αιτ
Κλ
Αφ

Ον
Γεν
Δοτ
Αιτ
Κλ
Αφ

3. Nα µεταφέρετε τις αντωνυµίες του κειµένου στην αντίστοιχη πτώση του

άλλου αριθµού και στα τρία γένη.

4. Nα µεταφερθούν τα ρήµατα του κειµένου στο αντίστοιχο πρόσωπο του

άλλου αριθµού στην έγκλιση και στο χρόνο που βρίσκονται.

5. Nα µεταφερθούν τα ρήµατα της πρώτης συζυγίας του κειµένου στο πρώτο

και στο δεύτερο πρόσωπο και των δύο αριθµών της οριστικής του µέλλοντος.

6. Nα µεταφερθούν τα ρήµατα της τρίτης συζυγίας του κειµένου, τα οποία

βρίσκονται σε οριστική ενεστώτα, στο αντίστοιχο πρόσωπο της οριστικής

του παρατατικού.

7. Nα µεταφερθούν τα ρήµατα της τέταρτης συζυγίας του κειµένου, τα οποία

βρίσκονται σε οριστική ενεστώτα, στο αντίστοιχο πρόσωπο της οριστικής

του παρατατικού.

8. Nα γραφεί το απαρέµφατο ενεστώτα όλων των ρηµάτων του κειµένου.

9. Nα ξαναγραφούν οι παρακάτω περίοδοι, αφού µεταφερθούν τα ρήµατα στο

αντίστοιχο πρόσωπο του άλλου αριθµού και γίνουν, όπου χρειάζεται, οι αναγκαίες τροποποιήσεις ώστε οι νέες προτάσεις να είναι νοηµατικώς αποδεκτές.

α) Filius eam maestam invenit.

β) Rex imperium perdit.

γ) Filius regis pudicitiam puellarum laedit.

δ) Illis femina iniuriam aperit.

ε) Ille delictum punit.

στ) Nos delictum punimus.

ζ) Vos iniuriam aperitis.

η) Ille populum Romanum concitabat.

10. Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες λέξεις των προτάσεων με τον αντίστοιχο τύπο της αντωνυμίας hic- haec- hoc και έπειτα με τον τύπο της αντωνυμίας ille- illa- illud.

α. Tarquinius Superbus, septimus  atque ultimus  regum hoc modo imperium perdit.

β. Filius eius Sextus Tarquinius pudicitiam Lucretiae , uxoris  Collatini , laedit.

γ.  Maritus et pater et Iunius Brutus eam maestam inveniunt.

δ. Brutus ex  vulnere dolore  magno cultrum extrahit.

ΚΕΙΜΕΝΟ Χ

Aeneas bellum ingens geret in Italia. Populos feroces contundet, mores eis imponet

et moenia condet. Tu Aeneam ad caelum feres. Postea Iulus, Aeneae filius, regnum

ab Lavinio transferet et Albam Longam muniet. Post trecentos annos Ilia duos filios,

Romulum et  Remum, pariet, quos  lupa nutriet. Romulus  moenia  Martia  condet

Romanosque  de  suo nomine  apellabit. Romanis  imperium  sine fine  erit. Caesar

Augustus, ab Iulo ortus, Belli portas claudet et Saturnium regnum restitute. Hunc tu,

ut Aeneam, in caelo accipies.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Ο Αινείας  θα κάνει φοβερό πόλεμο στην Ιταλία. Θα συντρίψει άγριους λαούς, θα τους επιβάλλει θεσμούς και θα χτίσει τείχη. Εσύ θα φέρεις τον Αινεία στον ουρανό. Αργότερα ο Ίουλος, ο γιος του Αινεία θα μεταφέρει το βασίλειο από το Λαβίνιο και θα οχυρώσει την Άλβα Λόγγα. Μετά από τριακόσια χρόνια η Ίλια θα γεννήσει δυο γιους, το Ρωμύλο και το Ρώμο, τους οποίους θα θρέψει μια λύκαινα. Ο Ρώμυλος θα χτίσει τα Άρεια τείχη και θα ονομάσει τους Ρωμαίους από το όνομά του. Η εξουσία θα είναι χωρίς τέλος για τους Ρωμαίους. Ο Καίσαρας Αύγουστος, καταγόμενος από τον Ίουλο, θα κλείσει τις πόρτες του Πολέμου και θα ξαναφέρει το  Κρόνιο βασίλειο. Εσύ θα δεχθείς αυτόν στον ουρανό, όπως τον Αινεία.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Nα γραφούν οι αρχικοί χρόνοι των ρημάτων:

geret	contundet	imponet	condet	feres	pariet	nutriet

2. Να συμπληρωθούν οι πίνακες:

	mores eis	caelum	fine	moenia	feroces	lupa	regnum
Oν
Γεν
Δοτ
Αιτ
Κλ
Αφ

Ον
Γεν
Δοτ
Αιτ
Κλ
Αφ

3. Οι παρακάτω ρηµατικοί τύποι να µεταφερθούν στο β΄ πληθυντικό πρόσωπο

της οριστικής του ενεστώτα:

geret: ................................................................................................................

feres: .................................................................................................................

muniet: ..............................................................................................................

erit: ...................................................................................................................

imponet: ............................................................................................................

transferet: .........................................................................................................

nutriet: ..............................................................................................................

4. Να τοποθετήσετε τα παρακάτω ρήµατα στον πίνακα και να συµπληρώσετε

τον αντίστοιχο τύπο στους άλλους χρόνους της ίδιας φωνής: condet, feres, muniet, appellabit, erit, restituet.

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ	ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ	ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ

5. Να συμπληρώσετε τις πτώσεις που λείπουν.

Ονομ. εν.	Αιτ. εν.	Αφ. εν.	Δοτ. Πλ.	Αιτ. Πλ.	Αφ. Πλ.
			Eis
				quos
tu
	hunc
		suo