Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου 2012

ΔΕΚΑΤΟ ΕΚΤΟ ΘΕΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ: ΠΑΙΔΕΙΑ

 «Όταν ο άνθρωπος πάρει σωστή εκπαίδευση, γίνεται θεϊκό και πολύ ήμερο ζώο. Κι όταν δεν ανατραφεί αρκετά ή κατάλληλα, γίνεται το πιο άγριο απ' όσα γέννησε η φύση.»          Πλάτων


   Aς πάρουμε ως αφορμή τα λόγια αυτά του Πλάτωνα για να αρχίσει η σημερινή περιδιάβαση σε ένα θέμα που παραμένει πάντα επίκαιρο και φλέγον και που πάντα αποτελεί ένα από τα πιο συχνά αντικείμενα συζήτησης και αντιπαραθέσεων ανάμεσα σε πολλούς. Πόσο επίκαιρη είναι λοιπόν η άποψη αυτή του Πλάτωνα; Όντως ο άνθρωπος λαμβάνοντας την κατάλληλη παιδεία μπορεί να δημιουργήσει μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα και έτσι να βοηθήσει μελλοντικά και τους συνανθρώπους του, αλλά αν δεν ανατραφεί σωστά είναι δυνατό να προκαλέσει ανυπολόγιστη καταστροφή, τόσο στον εαυτό του, όσο και στους συνανθρώπους του.
  Τα τελευταία χρόνια, ένεκα της οικονομικής κρίσης που ταλανίζει τη χώρα μας, έχουμε ακούσει πλήθος απόψεων ειδικών και μη, που ο καθένας δίνει και τη δική του ερμηνεία για το πώς φτάσαμε σ' αυτό το σημείο. Πολλοί λοιπόν λένε ότι φταίνε οι πελατειακές σχέσεις, το ρουσφέτι, που "ανθεί" εδώ και δεκαετίες στην Ελλάδα, άλλοι διατείνονται ότι φταίνε οι ηγέτες μας γιατί είναι διαφθαρμένοι. Άλλοι πάλι ρίχνουν τον λίθο του αναθέματος στο κράτος, που δεν έχει φροντίσει για την παροχή ολοκληρωμένης παιδείας στους πολίτες του. Στόχος μας βέβαια εδώ δεν είναι να εξετάσουμε ποιος φταίει για τη σημερινή κατάσταση της χώρας μας, αλλά να δείξουμε πώς μπορεί η παιδεία να συμβάλει στην ισορροπία του κράτους και στην εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των συμπολιτών του. Αν αυτό γίνει αντιληπτό, τότε εύκολα καταλαβαίνει κανείς πώς απ΄ την άλλη η έλλειψη παιδείας μπορεί να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα και να οδηγήσει στην εξαθλίωση.

ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ "ΠΑΙΔΕΙΑ" - "ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ":

Παιδεία: Το σύνολο των διαδικασιών με τις οποίες επιτυγχάνεται η πνευματική, ηθική και κοινωνική ολοκλήρωση του ατόμου. Επεκτείνεται σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου.
ΦΟΡΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ:
ΑΜΕΣΟΙ : Η οικογένεια, το σχολείο, το κοινωνικό περιβάλλον, η εκκλησία, η πολιτεία.
ΕΜΜΕΣΟΙ : Τα ΜΜΕ, η επαγγελματική ομάδα, οι τέχνες, ο ελεύθερος χρόνος.
Εκπαίδευση: Η θεσμοθετημένη από την πολιτεία έκφραση της παιδείας που έχει συγκεκριμένο χαρακτήρα και περιορίζεται χρονικά και τοπικά.

ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΗ Ή ΤΕΧΝΟΚΡΑΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ;

Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα πρέπει πρώτα να προσδιορίσουμε τους όρους αυτούς:

Ανθρωπιστική παιδεία: Η παιδεία που αποσκοπεί στην ολόπλευρη καλλιέργεια των σωματικών και πνευματικών ικανοτήτων των ανθρώπων, την ηθικοπνευματική του τελείωση, το "κατ' αρετήν ζην" και δεν περιορίζεται στην παροχή στείρων γνώσεων. Κυρίαρχη θέση μέσα σ' αυτή κατέχει ο άνθρωπος.

Τεχνοκρατική παδεία: Η παιδεία που αποσκοπεί στην αξιοποίηση των δημιουργικών και παραγωγικών δυνατοτήτων του ανθρώπου, καθώς και στην εξειδίκευσή του με σκοπό να ενταχθεί επιτυχώς στην παραγωγική διαδικασία.

  Δεν θα πρέπει να κρατήσουμε μια στάση έτσι ώστε να παραγκωνίσουμε την τεχνοκρατική εκπαίδευση, που είναι απαραίτητη στη συνεχώς και ραγδαία αναπτυσσόμενη τεχνολογικά εποχή μας, αλλά να συνδυάσουμε την ειδίκευση με τη σφαιρική μόρφωση και την πολύπλευρη καλλιέργεια. Να επιτευχθεί δηλαδή η αρμονική σύζευξη ανθρωπιστικής και τεχνοκρατικής παιδείας. Μέσω της πρώτης ο άνθρωπος καλλιεργείται ευρύτερα και μέσω της δεύτερης προετοιμάζεται για την είσοδό του σε μια κοινωνία που συνεχώς εξελίσσεται τεχνολογικά.

 ΣΕ ΤΙ ΜΑΣ ΩΦΕΛΕΙ Η ΛΗΨΗ ΣΩΣΤΗΣ ΚΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ;
  Τι να πρωτοπεί κάνεις, όταν ένα τέτοιο ερώτημα περιμένει απάντηση. Πρωτίστως θα μπορούσε να αναφερθεί πως πέρα από τις γνώσεις που κατακτούμε διευρύνονται οι πνευματικοί μας ορίζοντες, οξύνεται η κρίση μας, εμβαθύνουμε στον ίδιο μας τον εαυτό, με αποτέλεσμα κάνοντας την αυτοκριτική μας, να κατακτούμε την αυτογνωσία. Η παιδεία εξευγενίζει τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου, ευαισθητοποιεί την ψυχή του, διαπλάθει τον ηθικό χαρακτήρα του ατόμου, καλλιεργεί τις κοινωνικές αρετές, το εθνικό και δημοκρατικό φρόνημα. Τέλος, η παιδεία βοηθάει τον άνθρωπο να απαλλαγεί από τις αναχρονιστικές, κοινωνικές αντιλήψεις, τις προλήψεις και τις δεισιδαιμονίες που προέρχονται από αμάθεια και από άγνοια και μεταβιβάζει στις νεότερες γενιές τις αξίες και στοιχεία της παράδοσης και της εθνικής κληρονομιάς.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΕΙΨΗΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ;

Η έλλειψη σωστής παιδείας απ’ την άλλη μεριά έχει ως αποτέλεσμα την οπισθοδρόμηση του πολιτισμού, εφόσον οι σωματικές, πνευματικές, ψυχικές δυνάμεις του ανθρώπου μένουν ακαλλιέργητες. Κυριαρχούν στον άνθρωπο τα κατώτερα ένστικτα, τα πάθη, οι αδυναμίες που μπορούν να προκαλέσουν την ηθική κατάπτωση, το έγκλημα, τη βία, τη βαρβαρότητα. Επιπλέον επικρατεί η αμάθεια, η άγνοια, οι προλήψεις και οι δεισιδαιμονίες και η κοινωνία οδηγείται σε τέλμα.

ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΜΩΣ ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ  ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ;

1. Η παροχή επαρκών γνώσεων με απώτερο στόχο τη διεύρυνση των πνευματικών οριζόντων των ατόμων, αλλά και η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης τους.
2. Η καλλιέργεια της φιλομάθειας και του ερευνητικού πνεύματος των νέων, ώστε να κατανοούν την ανάγκη της δια βίου παιδείας.
3. Η ομαλή κοινωνικοποίηση των νέων (μεταλαμπάδευση των αρχών της συλλογικότητας, της συνεργασίας και καλλιέργεια του διαλόγου), αφού το σχολείο είναι - μετά την οικογένεια - ο δεύτερος φορέας κοινωνικοποίησης. Μέσα απ' τη διαδικασία της εκπαίδευσης ο νέος προετοιμάζεται για να ενταχθεί στην οικονομική, κοινωνική, πολιτική ζωή.
4. Η πολιτική διαπαιδαγώγηση των νέων, ώστε να ενταχθούν στην κοινωνία ως πολίτες υπεύθυνοι και ενεργοί.
5. Η εξασφάλιση της επαγγελματικής αποκατάστασης των αποφοίτων μέσα από τη σωστή καθοδήγηση, ώστε να επιλέγονται επαγγέλματα που δεν έχουν κορεστεί. (κ.α.)

 ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ:

1. Η φτωχή υλικοτεχνική υποδομή, η περιορισμένη επιμόρφωση ή εξειδίκευση του εκπαιδευτικού προσωπικού, η αδυναμία χρήσης των δυνατοτήτων που προσφέρει η τεχνολογία.
2. Ο μονοδιάστατος χαρακτήρας της σύγχρονης εκπαίδευσης και η απουσία καλλιέργειας της κριτικής σκέψης και ηθικοπνευματικών αξιών.
3. Ο βαθμοθηρικός χαρακτήρας της εκπαίδευσης, που οδηγεί στη στείρα αποστήθιση και στον ανταγωνισμό μεταξύ των μαθητών, με αποτέλεσμα η ευγενής άμιλλα να εκλείπει.
4. Η υποβάθμιση της μέσης εκπαίδευσης σε προθάλαμο για την ανώτερη - ανώτατη εκπαίδευση.
5. Η αδυναμία του σχολείου να κατευθύνει σωστά τους μαθητές σχετικά με την επαγγελματική τους κατάρτιση, με άλλα λόγια ελλιπής ο σχολικός επαγγελματικός προσανατολισμός των νέων.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ:
1.Παροχή ανθρωπιστικής παιδείας. Όχι μόνο στείρες γνώσεις αλλά ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας των νέων, ώστε να ευαισθητοποιούνται σε κοινωνικά προβλήματα και να αναπτύσσουν δημοκρατικά ιδεώδη, την οικολογική τους συνείδηση και να πολιτικοποιούνται.
2. Καταπολέμηση παθητικής μάθησης, με την ανάθεση εργασιών που απαιτούν την κινητοποίηση των μαθητών συλλέγοντας πληροφορίες και εκτός σχολικού βιβλίου.
3. Ουσιαστικότερη προσέγγιση των μαθητών από τους εκπαιδευτικούς, ανάπτυξη συνεργασίας μεταξύ τους, μέσω του διαλόγου.
4. Έμφαση στο μάθημα του σχολικού επαγγελματικού προσανατολισμούς. Έτσι θα μάθουν να επιλέγουν επαγγέλματα που δεν είναι κορεσμένα και η ανεργία θα αποφευχθεί.
5. Βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδομής και αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας, ώστε οι δυνατότητες για τη μάθηση να είναι καλύτερες και η εκπαιδευτική διαδικασία πιο ελκυστική.
 (Πηγές σχεδιαγραμμάτων: «Έκφραση – Έκθεση, 94 κριτήρια αξιολόγησης», εκδ. Χατζηθωμάς, «Η έκθεση των εξετάσεων», εκδ. Λιβάνη, «Ιδέες και επιχειρήματα για την Έκφραση - Έκθεση», εκδ. Κέδρος)


ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ:

Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση αποτελεί τα τελευταία χρόνια ένα αναπόσπαστο και ουσιώδες τμήμα της παιδείας του κάθε πολίτη: ενθαρρύνει τα άτομα να διαμορφώσουν στάσεις και αντιλήψεις για συλλογική δράση στην αντιμετώπιση περιβαλλοντικών προβλημάτων.

Στόχοι περιβαλλοντικής εκπαίδευσης (σύμφωνα με το πρόγραμμα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου)

- Προσανατολισμός στη μελέτη πρόληψης ή επίλυσης περιβαλλοντικών θεμάτων ή προβλημάτων
- Άμεση δράση σε τοπικό επίπεδο με στόχο μακροχρόνια αποτελέσματα σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο
- Ανάδειξη συνεργασίας, καλλιέργειας αξιών και δημιουργίας νέων προτύπων, στάσεων και συμπεριφορών ατόμων, ομάδων και κοινωνίας απέναντι στο περιβάλλον
- Ίσες ευκαιρίες για την οικοδόμηση γνώσεων, ανάπτυξη δεξιοτήτων, αξιών και στάσεων που απαιτούνται για την προστασία του Περιβάλλοντος
- Έμφαση στην ενεργό συμμετοχή των μαθητών/ριών με συζήτηση-αντιπαράθεση απόψεων, έρευνα, κριτική και δημιουργική επεξεργασία και δράση
- Εστίαση της προσοχής στην αειφόρο ανάπτυξη του περιβάλλοντος

Θεματικοί άξονες περιβαλλοντικής εκπαίδευσης

Η θεματολογία της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης πηγάζει από την αναγκαιότητα της προστασίας του περιβάλλοντος φυσικού, ιστορικού και κοινωνικού με την προβολή κρίσιμων θεμάτων σύμφωνα με τις τοπικές, εθνικές και παγκόσμιες προτεραιότητες, όπως αυτές διατυπώθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής για το περιβάλλον και την ανάπτυξη.

i. Οι κλιματικές αλλαγές - Προστασία της ατμόσφαιρας
ii. Ο αέρας (η ρύπανση του αέρα στις πόλεις κτλ)
iii. Το νερό (η ρύπανση και εξάντληση των επιφανειακών και υπογείων νερών κτλ)
iv. Το έδαφος ( η ερημοποίηση, η διάβρωση κτλ)
v. Η ενέργεια (η εξάντληση των μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων κτλ)
vi. Τα δάση (η προστασία και η αειφόρος διαχείριση των δασών κτλ)
vii. Βιοποικιλότητα/ Εξαφάνιση των ειδών
viii. Διαχείριση απορριμμάτων και αποβλήτων
ix. Ανθρώπινες δραστηριότητες (οι δομημένοι χώροι και οι λειτουργίες που επιτελούνται σε αυτούς, στο αστικό και περιαστικό πράσινο κτλ)
x. Ανθρώπινες σχέσεις (οι κοινωνικές και οικονομικές διαστάσεις του αναπτυξιακού και περιβαλλοντικού προβλήματος, η ισότητα των φύλων, οι ανθρώπινες αξίες, τα προβλήματα μειονοτήτων κτλ)
….

     Η διαμόρφωση της περιβαλλοντικής συνείδησης θα πρέπει να ξεκινά από την προσχολική ηλικία. Η απόκτηση μιας υπεύθυνης συμπεριφοράς αντανακλάται στις καθημερινές ατομικές συνήθειες όπως για παράδειγμα στην οικονομία νερού και ενέργειας, στην εφαρμογή προγραμμάτων ανακύκλωσης, στην αντίσταση στην υπερκατανάλωση, αλλά και στην ευρύτερη γνωριμία με τη φύση και το περιβάλλον μέσα από προγράμματα περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης.
     Με την εκπόνηση περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων στις σχολικές μονάδες, θέτονται οι βάσεις για την απόκτηση περιβαλλοντικής συνείδησης. Μέσα από προγραμματισμένες δραστηριότητες αναπτύσσονται νέοι τρόποι σκέψης και νέες μέθοδοι προσέγγισης και επίλυσης των προβλημάτων. Παράλληλα, οι δράσεις αυτές μπορούν ν’ αποτελέσουν ένα κίνητρο για προβληματισμό, που θα αφυπνίσει και τους ενήλικες.

KEIMENO Ι.
 Αλέκος Γεωργόπουλος, «Η προβληματική της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης», (διασκευή), Οικολογία και επιστήμες του περιβάλλοντος, Αθήνα 1998

 Κατά τις τελευταίες δεκαετίες έγινε αντιληπτό ότι η ανθρώπινη κοινωνία, στην προσπάθειά της για διαρκή οικονομική ανάπτυξη, προκαλεί τεράστιες αλλαγές στον πλανήτη Γη: σπαταλά με όλο και αυξανόμενους ρυθμούς τους φυσικούς πόρους, ρυπαίνει όλο και εντονότερα τον αέρα, το έδαφος και τα νερά, προκαλεί την εξάλειψη όλο και περισσότερων ειδών πανίδας και χλωρίδας. Παράλληλα, φάνηκε πως η οικονομική ανάπτυξη, όπως τη γνωρίσαμε κατά τις τελευταίες δεκαετίες, παράγει όχι μόνο πλούτο αλλά και βαθιά φτώχεια (όχι μόνο στον Τρίτο Κόσμο αλλά και στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη ο αριθμός των φτωχών αυξάνεται συνέχεια). Ο προβληματισμός αυτός καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αυτού του είδους η οικονομική ανάπτυξη δεν μπορεί να συνεχιστεί επ’ άπειρον. Είμαστε πολύ κοντά στα «όρια της ανάπτυξης». Η αμφισβήτηση της ανάπτυξης οδήγησε στην πρόκριση ενός εναλλακτικού μοντέλου, αυτού της αειφόρου ανάπτυξης. Αειφόρος ονομάστηκε η ανάπτυξη που ικανοποιεί τις ανάγκες των τωρινών γενεών, χωρίς να εμποδίζει τις μελλοντικές γενεές να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες.
   Συναφής με την πιο πάνω άποψη θεωρείται η ολιστική άποψη για τον κόσμο, ως παράμετρος που οφείλει να διαποτίζει την περιβαλλοντική εκπαίδευση, η οποία έχει αντικείμενο μελέτης το περιβάλλον και στόχο τη βελτίωση της ποιότητάς του. Το περιβάλλον είναι ανάγκη να θεωρείται στην ολότητά του, εξεταζόμενο από οικολογική, κοινωνική, πολιτική, οικονομική, πολιτιστική άποψη. Όλες αυτές οι απόψεις έχουν σχέση μεταξύ τους, διαπλέκονται. Η άποψη αυτή αναπτύχθηκε ως αντίβαρο στην κυρίαρχη, κατακερματισμένη θέαση του κόσμου, σύμφωνα με την οποία ο κόσμος γίνεται αντιληπτός σαν ένας σωρός από αντικείμενα και γεγονότα, που δεν έχουν ιδιαίτερες σχέσεις μεταξύ τους.
Με στόχο την ευαισθητοποίηση των μαθητών για το περιβάλλον, η μάθηση στο σχολείο πρέπει να στηρίζεται στα ενδιαφέροντά τους και να οργανώνεται έτσι που τα παιδιά να μαθαίνουν μόνα τους με διαδικασία μαθητοκεντρική. Πρέπει ακόμα να αναπτύσσει την κριτική σκέψη, την αυτοπεποίθηση και τον αυτοσεβασμό, να βρίσκει χώρο για καλλιέργεια της φαντασίας και της δημιουργικότητας, να κατοχυρώνει το δικαίωμα στις διαφορετικές απόψεις. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά δεν μπορούν να ευδοκιμήσουν παρά σε ένα περιβάλλον ελευθερίας και αυθορμητισμού, στο οποίο το σχολείο να είναι ανοικτό στη ζωή και ειδικότερα στην τοπική κοινότητα. Η «έξοδος» από το σχολείο είναι μια ανεκτίμητη και αναντικατάστατη εμπειρία: βοηθάει τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με τον πραγματικό κόσμο της ζωής και να μαθαίνουν όχι αναπαράγοντας γνώσεις από βιβλία, αλλά επεξεργαζόμενα εμπειρίες τις οποίες μετατρέπουν σε βιωματική γνώση.
 Επιπλέον, κοινωνικά ζητήματα - όπως το θέμα της ειρήνης - είναι συνυφασμένα με την περιβαλλοντική εκπαίδευση, για τους παρακάτω λόγους: πρώτον, όλο και συχνότερα εμφανίζονται περιπτώσεις, κατά τις οποίες η οικονομική ανάπτυξη υπονομεύει βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, όπως π.χ. το δικαίωμα της διαβίωσης σ’ ένα υγιεινό περιβάλλον, το δικαίωμα της απόλαυσης ενός φυσικού τοπίου, τα δικαιώματα του πεζού και του ποδηλάτη μπροστά στην ογκούμενη κυριαρχία του αυτοκινήτου κτλ. Δεύτερον, παγκοσμίως εμφανίζεται όλο και πιο έντονος ανταγωνισμός ανάμεσα σε διάφορες κοινωνίες και κράτη για τη νομή φυσικών πόρων, που τείνουν να γίνουν αγαθά εν ανεπαρκεία, όπως το πετρέλαιο ή το νερό. Τρίτον, μπροστά στους αναγκαίους περιορισμούς, π.χ. στην κατανάλωση φυσικών πόρων ή στην κυκλοφορία αυτοκινήτων, οι οποίοι είναι αναγκαίοι για μια οργάνωση της ζωής σύμφωνα με τις οικολογικές επιταγές, η περιβαλλοντική εκπαίδευση παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο, πληροφορώντας τον πληθυσμό και δημιουργώντας συναίνεση σε πιθανές μη δημοφιλείς αποφάσεις.
Προτείνεται, λοιπόν, η διαμόρφωση ενός «νέου περιβαλλοντικού ήθους», που θα διαπερνά τη σχέση ανθρώπου με άνθρωπο αλλά και τη σχέση ανθρώπου-φύσης. Επίσης, προτείνεται ο επαναπροσδιορισμός της έννοιας της ανάπτυξης, ώστε να συμπεριλάβει τα πάγια αιτήματα της κοινωνικής ισότητας και δικαιοσύνης, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

ΘΕΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ: «Η περιβαλλοντική εκπαίδευση έχει ως κυριότερο στόχο την ευαισθητοποίηση των μαθητών για τα περιβαλλοντικά ζητήματα. Να γράψεις μια επιστολή απευθυνόμενος  στον διευθυντή και στους καθηγητές του σχολείου σου προτείνοντας και άλλους τρόπους με τους οποίους το σχολείο θα μπορούσε να συμβάλει ώστε ο μαθητής να διαμορφώσει ουσιαστική οικολογική συνείδηση, εξηγώντας παράλληλα την αξία κάθε προτεινόμενης δραστηριότητας.

ΚΕΙΜΕΝΟ ΙΙ.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΕΝΟΣ ΜΟΡΦΩΜΕΝΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ;


Συχνά τίθεται το ερώτημα: «Ποια είναι τα διακριτικά γνωρίσματα ενός μορφωμένου ανθρώπου;». Είναι φανερό πως μπορεί κανείς να έχει πάρα πολλές γνώσεις πάνω σ΄έναν τομέα που αφορά την επιστήμη του, κι όμως η πολυμάθειά του αυτή να μην του χαρίζει τις συνήθειες και τα χαρακτηριστικά εκείνα που συνιστούν βασικά γνωρίσματα του μορφωμένου ανθρώπου. Φυσικά η αδιαφιλονίκητη ευρυμάθεια αποτελεί βασικό στοιχείο μόρφωσης, αλλά δεν είναι και εντελώς απαραίτητο η ποσότητα των γνώσεων να αγκαλιάζει όλους τους τομείς του επιστητού. Η σωστή μόρφωση δείχνει τα σημάδια της και τα τεκμήρια της σε μερικά γνωρίσματα, χαρακτηριστικά και δεξιότητες, που αποκτούνται με τη συνεχή κι εντατική προσπάθεια, το καλό παράδειγμα, τη σοφή πειθαρχία και τη γερή διδασκαλία.
Αυτά τα γνωρίσματα ή τα χαρακτηριστικά είναι πολλά και μπορούν να ταξινομηθούν ποικιλοτρόπως, ανάμεσα τους όμως υπάρχουν πέντε που μπορεί κανείς να τα διακρίνει με την πρώτη ματιά.
Το πρώτο από αυτά είναι η ορθότητα και η ακρίβεια στη χρήση της μητρικής γλώσσας. Η ακαταστασία και χυδαιότητα που παρατηρείται σε πολλούς ανθρώπους που μιλάνε τη γλώσσα τους, καθώς και σε όσους τη γράφουν έτσι, -όπως την ακούμε και τη διαβάζουμε καθημερινά –αποδεικνύει περίτρανα πως χρόνων παρακολούθηση σ΄ όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης δεν είχε γι΄ αυτούς κανένα αξιόλογο αποτέλεσμα. Ένας προφορικός λόγος με καθαρό λεκτικό, σωστή προφορά και με μια σχεδόν ενστικτώδη επιλογή της κατάλληλης λέξης δείχνει άνθρωπο που σέβεται την πολιτιστική κληρονομιά της φυλής του και που αγωνίστηκε να την αφομοιώσει.
Ένα δεύτερο και αδιαφιλονίκητο χαρακτηριστικό του μορφωμένου ανθρώπου είναι οι λεπτοί και ευγενικοί τρόποι, που εκφράζουν παγιωμένες συνήθειες σκέψης και δράσης. «Οι τρόποι κάνουν τον άνθρωπο», έγραφε κάποιος πάνω από την πόρτα του σπιτιού του. Και σίγουρα διατύπωσε μια μεγάλη αλήθεια. Αλλά, όταν οι τρόποι είναι επιφανειακοί, τεχνητοί και επιπόλαιοι, άσχετα με το ποσό συμφωνούν με τις υποδείξεις του Βιβλίου Καλή Συμπεριφοράς, είναι τρόποι κακοί. Όταν όμως είναι φυσική έκφραση παγιωμένων συνηθειών, σκέψεων και ενεργειών, και όταν αποκαλύπτουν μια λεπτή και πολιτισμένη φύση, είναι καλοί τρόποι. Υπάρχουν μερικά πράγματα που δεν τα κάνει ποτέ ένας ευγενικός άνθρωπος, κι αυτό όχι γιατί προδίδουν κακούς τρόπους. Ο πραγματικός ευγενής γνωρίζει, θαρρείς από ένστικτο, τη διαφορά ανάμεσα σε εκείνα τα πράγματα που επιτρέπονται και μπορεί να τα κάνει, και σε κείνα που δεν επιτρέπονται και πρέπει να τα αποφεύγει.
Το τρίτο χαρακτηριστικό του μορφωμένου ανθρώπου είναι η διεισδυτική και προορατική σκέψη. Οι άνθρωποι τις πιο πολλές φορές ζουν εντελώς επιφανειακά τη ζωή. Δε βλέπουν την ουσία της πραγματικότητας, που είναι κρυμμένη κάτω από τα φαινόμενα, κι αδυνατούν να διακρίνουν πέρα από το τώρα τι τμήμα εκείνο του αύριο που ετοιμάζεται να το διαδεχτεί. Κι αυτό γιατί δε συνήθισαν να διαβάζουν τα έργα εκείνα, πεζά και ποιητικά, που ακονίζουν τη σκέψη και τη χαρίζουν προφητικές ιδιότητες. Ο μορφωμένος άνθρωπος νιώθει απορία και έκπληξη μπροστά στα αντικείμενα και φαινόμενα της πραγματικότητας, έχει ισχυρή έφεση για την πραγμάτωση του αγαθού και νιώθει θαυμασμό στη θέα του ωραίου. Και όταν αγωνίζεται να απαντήσει στην ερώτηση πώς, βρίσκεται στο δρόμο για επιστημονικές ανακαλύψεις. Όταν πάλι φλογίζει τη σκέψη του το γιατί, ήδη πορεύεται στο δρόμο προς το φιλοσοφικό στοχασμό.
Ένα τέταρτο χαρακτηριστικό του μορφωμένου ανθρώπου είναι η δυνατότητα που έχει για συνεχή καλλιέργεια. Εξακολουθεί να καλλιεργεί και αναπτύσσει τις πνευματικές και ψυχικές του δυνάμεις από την ημέρα που γεννιέται ως το τέλος του βίου του. Τα ενδιαφέροντα του ευρύνονται καθημερινά, οι επαφές του πολλαπλασιάζονται, οι γνώσεις του αυξάνουν και βαθαίνει και πλαταίνει η σκέψη του. Δεν είναι λίγοι οι απόφοιτοι πανεπιστημίων που συνεχίζουν να καλλιεργούνται και μετά τα εικοσιπέντε ή τριανταπέντε τους χρόνια. Και ο χρόνος αυτός δεν πάει χαμένος –αντίθετα, ανεβάζει τη ζωή τους σε ένα υψηλότερο επίπεδο πνευματικού ενδιαφέροντος και δράσης.
Το πέμπτο χαρακτηριστικό του μορφωμένου ανθρώπου είναι η ικανότητα και η δύναμη να μετατρέπει τις γνώσεις και στους στοχασμούς του σε δράση. Ο καθαρά ουτοπιστής και ονειροπόλος, όσο και να μας γοητεύει με τη σοφία του, στερείται κάτι αυτά που απαιτεί η μόρφωση. Τη δύναμη δράσης μπορεί κανένας να την αποκτήσει αργότερα με χίλιους δύο τρόπους, αλλά όταν έχει γίνει βαθύ βίωμα και αναπόσπαστη ιδιότητα του χαρακτήρα, δείχνει πως η περίοδος πειθαρχίας και σπουδών και η επίδραση του οικογενειακού και σχολικού περιβάλλοντος δεν ήταν άκαρπη.
Αν έχει αποκτήσει κανείς τα πέντε αυτά χαρακτηριστικά, είναι σε κύριες γραμμές ένας μορφωμένος άνθρωπος. Αυτές μπορούν φυσικά να συμπληρωθούν με επιμόρφωση, με αισθητική καλλιέργεια, με μηχανική επιδεξιότητα, με κοινωνική και επαγγελματική προβολή. Με βάση το πλαίσιο και τις κύριες αυτές γραμμές μπορεί αν ικανοποιήσει, δυνητικά οπωσδήποτε, όλες τις  επιθυμίες, να κρατήσει δηλαδή τα βασικά στοιχεία της μεγάλης κληρονομιάς, που είναι ο πολιτισμός, και τα θαυμάσια δείγματα της, καθώς και τις επιτεύξεις στα γράμματα, τις επιστήμες, στις καλές τέχνες και στην όλη ανθρώπινη παιδεία.
Ν. Θ. Γρηγοριάδης, Δοκίμια προβληματισμού

Α: Να γραφεί η περίληψη του κειμένου σε 100-120 λέξεις
Μονάδες 25
Β1. Να προσθέσεις και συ ένα χαρακτηριστικό του μορφωμένου ανθρώπου και να αιτιολογήσεις την άποψη σου.                                                                  Μονάδες 10
 Β2: βασικά, απαραίτητο, συνεχή παγιωμένες, ευρύνονται: Να γραφεί από ένα συνώνυμο και ένα αντώνυμο για την καθεμία από τις παρακάτω λέξεις.    Μονάδες 10
 Β3.α. Ποια είναι η συλλογιστική πορεία του κειμένου; Να αιτιολογήσετε τη θέση σας.                                                                                                                         Μονάδες 5
β. Πώς επιτυγχάνεται η συνοχή του κειμένου;                                            Μονάδες 5
γ.  Να εντοπίσετε έναν τρόπο πειθούς και τα αντίστοιχα μέσα πειθούς που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας στο κείμενο.                                                     Μονάδες 5
Γ. Ποιοι πρέπει να είναι, κατά τη γνώμη σας, οι κύριοι σκοποί της εκπαίδευσης μας σήμερα και ποιες οι αναγκαίες προϋποθέσεις για την εκπλήρωσή τους; Να καταθέσετε τις απόψεις σας σε ένα δοκίμιο των 500 – 600 λέξεων.
Μονάδες 40

ΚΕΙΜΕΝΟ ΙΙΙ. 

ΚΕΙΜΕΝΟ:       «ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΠΑΙΔΕΙΑΣ»

1. Ότι οι πολίτες που θα μορφώνονται στη σχολική μας εκπαίδευση είναι, έκτος απροόπτου προορισμένοι να ζήσουν σε μιαν Ευρώπη χωρίς σύνορα, όπου θα μπορούν να διακινούνται ελεύθερα στις χώρες της Κοινότητας, να ζουν και να εργάζονται σ' αυτές και να συνεργάζονται στενά με τους πολίτες άλλων χωρών της Ενωμένης Ευρώπης, επιβάλει να γίνουν οι ανάλογες, προβλέψεις τόσο στο εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδος όσο και στα συστήματα των άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Μερικές απ' αυτές είναι: η καλύτερη γνωριμία των λαών μεταξύ τους στο επίπεδο της γλώσσας, της ιστορίας και του πολιτισμού, η αμοιβαία κατανόηση, η αναζήτηση των χαρακτηριστικών που ενώνουν τους λαούς μεταξύ τους με παράλληλη άμβλυνση των αντιθέσεων, η τόνωση των συγκλίσεων, ο σεβασμός των διαφορών, των ευαισθησιών και των ιδιαιτεροτήτων κάθε λαού, η καλλιέργεια των βαθύτερων πολιτισμικών δεσμών και αξιών που ενώνουν την Ευρώπη αποτελώντας ότι είναι γνωστό ως δυτικοευρωπαϊκός πολιτισμός. Μέσα από την παιδεία των λαών της Ευρώπης πρέπει να εκλείψει η «ιστορία του μισούς», χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η απαραίτητη «ιστορική μνήμη» κάθε λαού θα καταλήξει σε «ιστορική λήθη».

2. Με λίγα λόγια, η παιδεία μας - καθώς και η παιδεία των άλλων ευρωπαϊκών χωρών – πρέπει να διαχύσει σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα και στο πεδίο της αγωγής των αυριανών Ευρωπαίων πολιτών τη λεγόμενη ευρωπαϊκή διάσταση. Πρέπει επίσης να διευκολύνει και να αξιοποιήσει μεταξύ των λαών της Ευρώπης τη διακίνηση των ιδεών, των προβληματισμών και των εμπειριών στην παιδεία και τον πολιτισμό, ώστε ότι ονομάζεται Ενωμένη Ευρώπη να πραγματωθεί βαθμηδόν στο πιο απαιτητικό και ουσιαστικό επίπεδο, το επίπεδο της παιδείας και συνειδησιακό επίπεδο.
3. Κι όλα αυτά χωρίς η παιδεία να αποβεί εις βάρος της προσδιοριστικής για κάθε χώρα διάστασης: της εθνικής παιδείας και της καλλιέργειας εθνικής συνείδησης. Δεν χρειάζεται – ούτε άλλωστε το επιτρέπει ο χώρος - να επιχειρηματολογήσει κανείς, γιατί η εθνική παιδεία και η εθνική συνείδηση δεν συγκρούονται αντιστοίχως προς την ευρωπαϊκή παιδεία και την ευρωπαϊκή συνείδηση. Η καλλιέργεια της γλώσσας, της παράδοσης, της θρησκείας, των δεσμών που συνέχουν συγχρονικά και διαχρονικά ένα έθνος, ο υγιής εθνισμός με μια λέξη, όχι μόνο δεν συνιστά αντίφαση στο θεσμό της Ενωμένης Ευρώπης, αλλά αποτελεί προϋπόθεση υπάρξεως του. Η υπέρβαση του εθνισμού κάθε χώρας - μέλους χάριν μιας Ενωμένης Ευρώπης δεν σημαίνει και κατάδυση του εθνισμού, ως χωριστής και αυθύπαρκτης ιστορικής συνείδησης κάθε λαού. Αλλιώς η Ενωμένη Ευρώπη θα κατέληγε να είναι «σφουγγάρι» στην ιστορία και τη συνείδηση κάθε εθνικής οντότητας. (...)
4. Μέσα στις νέες πραγματικότητες που δημιουργήθηκαν ανήκει και η καθιέρωση, επανεκτίμηση ή επαναβεβαίωση νέων (υπ’ αυτή την έννοια) αξιών. Αξίες όπως η προστασία του περιβάλλοντος , η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο σεβασμός της πολιτιστικής παράδοσης κάθε λαού, n διασφάλιση της παγκόσμιας ειρήνης, η εξασφάλιση της ελευθερίας και η εδραίωση της δημοκρατίας προβάλλονται και υποστηρίζονται διεθνώς με πραγματική έμφαση. Ένας νέος ανθρωπισμός που επαναφέρει τον άνθρωπο ως αξία, έναν άνθρωπο συμφιλιωμένο με το περιβάλλον και αγωνιζόμενο για την ευρύτερη διασφάλιση και τον σεβασμό αξιών, πως οι προαναφερθείσες, έναν άνθρωπο εθνιστή αλλά όχι εθνικιστή, έναν άνθρωπο που καταλύει ή αψηφεί τα γεωγραφικά σύνορα, αναζητώντας ευρύτερες και ουσιώδεις συγκλίσεις αντί των στρατιωτικών συμφωνιών και των ιδεολογικών συστρατεύσεων. Ο νέος αυτός ανθρωπισμός, είναι ένας μεταϊδεολογικός και μεταπολιτικός ανθρωπισμός που δίνει στην παιδεία και την πολιτισμική καλλιέργεια του όπου γης ανθρώπου πρωτεύουσα και καθοριστική Θέση.
5. Αυτές οι νέες (ή ανανεωμένες αξίες), συγκερασμένες με τις παλιές, παραδοσιακές και δοκιμασμένες αξίες που συνθέτουν τη φυσιογνωμία της δικής μας χώρας, πρέπει να αποτελέσουν τοv άξονα του έτερου, και κυριότερου, σκοπού της σχολικής παιδείας: της αγωγής ή μάλλον, της μόρφωσης του ανθρώπου εις άνθρωπον. Γ. Μπαμπινιώτης

ΘΕΜΑΤΑ
Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 90-100 λέξεις.  [Μόρια 25]
Β1. Να μελετήσετε το κείμενο και να εντοπίσετε:  α. Ποιο είναι το Θέμα που απασχολεί τον συγγραφέα;  β. Ποια η Θέση του;  [Μόρια 5]
Β 2- Ποιους τρόπους πειθούς χρησιμοποιεί ο συγγραφέας;  [Μόρια 5]
Β3. «Ο νέος αυτός ανθρωπισμός, είναι ένας μεταϊδεολογικός και μεταπολιτικός ανθρωπισμός που δίνει στην παιδεία και την πολιτισμική καλλιέργεια του όπου γης ανθρώπου πρωτεύουσα και καθοριστική Θέση». Γράψτε μια παράγραφο αναλύοντας τη Θέση του συγγραφέα ακολουθώντας παραγωγική συλλογιστική πορεία. [Μόρια 5]
Β4. Πως επιτυγχάνει ο Γ. Μπαμπινιώτης τη συνοχή μεταξύ των παραγράφων του κειμένου και πως τη συνοχή της 2ης παραγράφου; [Μόρια 5]
Β5. α. Να κατασκευάσετε το διάγραμμα του κειμένου, Β. Ποια συλλογιστική πορεία ακολούθησε ο συγγραφέας στην 1η §; [ Μόρια 15]
Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
Σε μια επιστολή (600 περίπου λέξεις) σ' ένα φίλο σας να εκφράσετε τις απόψεις σας για το ρόλο των νέων μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση εστιάζοντας στα ερωτήματα: α) Ποια οφέλη προκύπτουν για τους νέους μας από την ένταξη της χώρας στην Ε.Ε.; β) Ποια εφόδια πρέπει να έχουν, ώστε να αξιοποιήσουν τις νέες δυνατότητες που προσφέρει η νέα Ευρωπαϊκή πραγματικότητα;
[Μόρια 40]

 ΚΕΙΜΕΝΟ ΙV. 

Ας συλλογγιστούμε λοιπόν κι ας προβληματιστούμε πάνω στο θέμα αυτό..

         ΚΡΙΣΗ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Ή ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ;

 Το Βήμα: Νέες Εποχές 01/05/2011

          Προσπαθώ να πω με όση δύναμη δημόσιας φωνής διαθέτω ότι η οικονομική κρίση που μαστίζει σήμερα τη χώρα μας είναι πριν και πάνω απ’ όλα κρίση αρχών, κανόνων, αξιών και ιδανικών, κρίση υπεύθυνων πολιτών με αίσθηση υποχρεώσεων και δικαιωμάτων, κρίση σκεπτόμενων πολιτών με δυνατότητα εκτιμήσεως προσώπων και πραγμάτων, κρίση ήθους και ηθικής, κρίση ευαισθησίας κοινωνικής, κρίση πολιτικής σκέψεως με όραμα και πολιτικών με συνείδηση ευθύνης, με πείρα ζωής και αίσθηση τής πραγματικότητας, κρίση συναίσθησης τής ουσίας και τής σπουδαιότητας τού πολιτισμού και τής εν γένει καλλιέργειας τού ανθρώπου, κρίση θρησκευτικής πίστης, κρίση εμπιστοσύνης σε πρόσωπα και θεσμούς (στον δάσκαλο, στον δικαστή, στον ιερέα, στον γιατρό, στον πολιτικό, στον δημοσιογράφο, στον δημόσιο υπάλληλο), κρίση σύνεσης και ορθοφροσύνης, κρίση αυτογνωσίας, κρίση στοχασμού για το τί είναι σημαντικό στη ζωή, κρίση… Μπορώ εδώ να σταματήσω την απαρίθμηση των μορφών κρίσεως που γέννησαν, κατά βάθος, την οικονομική κρίση και να εστιάσω στην καρδιά τής κρίσης : στην κρίση παιδείας που περνάει πολλά χρόνια τώρα η χώρα μας και που είναι αυτή η οποία υπέσκαψε, αν δεν διέλυσε ήδη, τον ιστό τής ελληνικής κοινωνίας.

          Η κρίση παιδείας, βαθύτερης δηλ. και ουσιαστικής καλλιέργειας τής προσωπικότητας τού ατόμου, που πλήττει όχι μόνο τη χώρα μας αλλά τον ευρύτερο χώρο, αποπροσανατόλισε τον σύγχρονο άνθρωπο και υπονόμευσε τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς του, τις επιδιώξεις, τις επιθυμίες, τις βιοτικές του προτεραιότητες, ολόκληρη τη ζωή τη δική του και των γύρω του. Η επιθυμία απόκτησης όλο και περισσότερων υλικών αγαθών εξελίχθηκε –ελλείψει ουσιαστικής παιδείας και ικανότητας ιεράρχησης αναγκών και επιδιώξεων– σε μανία καταναλωτισμού, με το πολυτελές αυτοκίνητο ή σπίτι, τα σινιέ ρούχα, το σκάφος, τις τραπεζικές καταθέσεις, τα κέρδη από το χρηματιστήριο ή τον τζόγο να ανάγονται σε αυτοσκοπούς, η φοροδιαφυγή σε εξυπνάδα και το χρήμα σε μέτρο αξιολόγησης τής επιτυχίας τού ατόμου. Χάθηκε το μέτρο. Έλειψε το όραμα. Παρατοποθετήθηκε το νόημα τής ζωής. Το κυνήγι τού χρήματος έγινε αυτοσκοπός. Σε τέτοιες καταστάσεις μειώνονται οι αναστολές, εκλείπουν τα σημεία αναφοράς, χαλαρώνουν οι αντιστάσεις, αρχίζει η φθορά, επιδίδει η δια-φθορά. Παύουν δηλ. να λειτουργούν οι οδοδείκτες και οι δικλίδες ασφαλείας μιας πραγματικής παιδείας : οι σωστές αξιολογήσεις στη ζωή, το ήθος, η αίσθηση ευθύνης και, κυρίως, η αίσθηση ορίων. Μιλάμε, βέβαια, για μια πραγματική παιδεία η οποία έχει μεν ως βάση τη σχολική εκπαίδευση αλλά συνδιαμορφώνεται από πολλούς παράγοντες : τα ενδιαφέροντα καθενός, τις ποικίλες επιλογές του (κοινωνικές, πολιτικές, ηθικές, θρησκευτικές), τις ευαισθησίες του, τη διάθεση αυτομόρφωσης και την όλη σχέση του με τον πολιτισμό (με το βιβλίο, το θέατρο, τη μουσική, τον κινηματογράφο, τα εικαστικά, την επιστήμη, την ευρύτερη διανόηση). Μιλάμε για μια παιδεία που –με ευθύνη τής Πολιτείας– προσφέρονται : ποιοτική δημόσια εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες (σχολική εκπαίδευση – πανεπιστήμια), ευκαιρίες για ευρύτερη ποιοτική διά βίου εκπαίδευση, ποιοτικά κρατικά μέσα ενημέρωσης και ψυχαγωγίας (ραδιόφωνο, τηλεόραση), συνεχής και αποδεδειγμένη έμφαση σε όλες τις μορφές τής τέχνης.
          Είναι φανερό ότι μιλώντας για παιδεία δεν εννοώ τις απλές γνώσεις ή τους όγκους των ασύνδετων πληροφοριών που παρέχει ήδη η σχολική εκπαίδευση. Δεν αναφέρομαι στον «γραμματιζούμενο» αλλά στον «μορφωμένο» –διάκριση που κάνει εύστοχα η λαϊκή σοφία. Μιλάω για ένα σχολείο και μια γενικότερη παιδεία που μορφώνει πολίτες υπεύθυνους, σκεπτόμενους, καλλιεργημένους, κοινωνικά ευαίσθητους, πολίτες με ιδανικά, αρχές και αξίες, πολίτες που αγαπούν την πατρίδα τους και νοιάζονται γι’ αυτήν, πολίτες με αναφορά σε ρίζες και παραδόσεις, πολίτες με ταυτότητα, που ξέρουν από πού έρχονται και πού πάνε, πολίτες που σέβονται τους θεσμούς και τιμούν τους συμπολίτες τους. Μόνο έτσι πιστεύω ότι μπορείς να αντιμετωπίσεις ριζικά ό,τι έχει φθείρει ψυχικά και διανοητικά σήμερα τον πολίτη και τον έχει εκτρέψει σε κάθε μορφής παρανομία και διαφθορά.
          Λέγοντας αυτά, έχω συνείδηση ότι αναφέρομαι σε μια αντιμετώπιση των δεινών που μάς κατατρύχουν, η οποία απαιτεί χρόνο, δυνάμεις και, το κυριότερο, αλλαγή νοοτροπίας, αλλαγή εθνικής και κοινωνικής πλεύσεως. Αλλά θα ήταν αφελές να πιστεύει κανείς ότι το πρόβλημα τής φθοράς που έχουμε υποστεί ως κοινωνία και τού οποίου τώρα συνειδητοποιούμε μία μόνο πλευρά που είναι η οικονομική κατάρρευση, επιφαινόμενο και απόρροια ενός πολύ πιο σύνθετου και ουσιαστικού προβλήματος, ότι αυτό θα λυθεί ως διά μαγείας με κάποια καθαρώς οικονομικά μέτρα! Τα αίτια που το προκαλούν –και ανέφερα ένα από αυτά, το κατ’ εμέ καθοριστικό– και αν ακόμη τώρα λυθεί το πρόβλημα τής οικονομικής κρίσης, θα επαναφέρουν το πρόβλημα πολύ σύντομα, αν δεν υπάρξει ριζική στροφή. Και μια ακόμη διασάφηση. Η φθορά, η διαφθορά και ο αποπροσανατολισμός τής ελληνικής κοινωνίας δεν περιλαμβάνει όλους τους Ελληνες. Είναι ευτυχώς πολλοί, και σε ορισμένα στρώματα τής κοινωνίας οι περισσότεροι που δεν έχουν διαβρωθεί. Αυτοί είναι και η δύναμη στην οποία μπορεί να στηριχθεί η χώρα.
          Και μια συχνή επωδός : τι κάνουν οι πνευματικοί άνθρωποι τής χώρας ; Μιλούν ; Παίρνουν θέση ; Βοηθούν ; Απάντηση : το ζήτημα δεν είναι αν μιλούν, διότι είναι πολλοί αυτοί που μιλούν δημόσια, που συζητούν, που προτείνουν. Το ζήτημα είναι αν τους ακούει κανείς…Και μάλιστα αν τους ακούν, αυτοί που πρέπει πρώτα απ’ όλα να μάθουν να ρωτούν.
 
  • Πατήστε στους παρακάτω συνδεσμους και δείτε τα θέματα και τις απαντήσεις των πανελλαδικών του 2010 και 2011 που σχετίζονται με το θέμα της παιδείας.

http://reviews.in.gr/greece/panellinies/article/?aid=1231104546 (2010)

http://reviews.in.gr/greece/panellinies/article/?aid=1231106984 (2011)


ΤΑΙΝΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΟ ΘΕΜΑ:

- "Dead poets society"
 http://cine.gr/film.asp?id=1098&page=4

- "Die Welle" 
 http://cine.gr/film.asp?id=711198&page=4

- "Les Choristes - Τα παιδιά της χορωδίας" 
http://cine.gr/results.asp?term=%CF%84%CE%B1+%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%B1+%CF%84%CE%B7%CF%82+%CF%87%CE%BF%CF%81%CF%89%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%82&type=all
 
- "Elephant"
   http://cine.gr/film.asp?id=703303&page=4

- "La mala Educacion - Κακή εκπαίδευση"
  http://cine.gr/film.asp?id=704660&page=4


ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ:
  • Ο πλούτος χωρίς παιδείαν και αρετήν τόσον είναι μακράν από το να στολίζη τον έχοντα, ώστε και κάμνει φανερωτέραν αυτού τη γυμνότητα. - Αδαμάντιος Κοραής
  • «Αυτοί που δίνουν καλή εκπαίδευση στα παιδιά, πρέπει να τιμώνται περισσότερο από εκείνους που τα γέννησαν, γιατί οι γονείς τους έδωσαν μόνο τη ζωή, οι παιδαγωγοί όμως την ικανότητα να ζουν καλά.» - Αριστοτέλης
  • «Η εκπαίδευση είναι δύναμη που γιατρεύει την ψυχή. - Πλάτων.
  • Παιδεία είναι αυτό που μένει όταν ξεχαστούν αυτά που έμαθες στο σχολείο. -Al.Einstein.












1 σχόλιο:

  1. <<... Μεσω του σχολικου εγχειριδίου δεν μεταδίδονται μονο γνώσεις,αλλα καλλιεργούνται στάσεις και μεταβιβαζονται αξίες και πρότυπα συμπεριφοράς...>>. Να αναπτυξετε την παραπάνω άποψη σε μία παράγραφο 60-80 λέξεων. Χριαζομαι την απάντηση ευχαριστω!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή