Τετάρτη 22 Ιουνίου 2011

Α' ΜΕΡΟΣ : ΟΝΟΜΑΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ



*    OYΣΙΑΣΤΙΚΑ.

1. Να γραφούν οι πτώσεις που ζητούνται για την καθεμία ομάδα ουσιαστικών στον ενικό και πληθυντικό αριθμό:

      ἡ μᾶζα  ἡ μοῖρα  ὁ πελάτης  ὁ κοχλίας  ὁ πολίτης ὁ κίνδυνος  τό δῶρον

γεν.

δοτ.

   τό ἄστυ  ἡ τάξις  ὁ στάχυς  ὁ ἀλιεύς  ὁ ἰχθύς  ὁ ἥρως  ὁ πέλεκυς  

γεν.

δοτ.

     ὁ δαίμων  ὁ γνώμων  ὁ  κηδεμών  ὁ ἐλαιών  ὁ ἀγών  ὁ πράκτωρ  ὁ ῥήτωρ 
       
γεν.

δοτ.

κλητ.

        ὁ ἱμάς  ὁ γίγας  ὁ ἐλέφας  ὁ θεράπων  ὁ ἀνδριάς  ὁ γέρων  ὁ λέων

γεν.

δοτ.

κλητ.

         ὁ ὂνυξ  ἡ φλέψ  ἡ ὂρνις  ἡ νύξ  ὁ θώραξ  ὁ τάπης  ἡ ποιότης  ἡ ψηφίς

γεν.

δοτ.

          
       ὁ ποιμήν  ὁ ἀστήρ  ὁ  αὐχήν  ὁ ποιμήν ὁ αἰθήρ  ὁ πυρήν  ὁ σωτήρ

γεν.

δοτ.

     ὁ πατήρ  ὁ ἀνήρ  ἡ μήτηρ  ἡ θυγάτηρ  ἡ γαστήρ  ὁ παῖς  ἡ ναῡς 

γεν.

δοτ.

κλητ.


ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΚΑΠΟΙΕΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ, ΒΟΗΘΗΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ 1.
Τα ενρινόληκτα ουσιαστικά χωρίζονται σε διπλόθεμα (ων –ονος) και μονόθεμα (ων –ωνος).

·         Μονόθεμα ουσιαστικά είναι:
α. Τα οξύτονα αρσενικά περιεκτικά (π.χ. γυναικών, πευκών)
β. Τα μεγεθυντικά
γ. Τα εξής προσηγορικά παροξύτονα: ὁ δρόμων, ὁ δόλων, ὁ εἴρων, ὁ καύσων, ὁ κλύδων, ὁ κώδων, ὁ μήκων, ὁ πάρων, ὁ πώγων, ὁ σάπων, ὁ σίφων, ὁ ἄμβων
δ. Τα προσηγορικά οξύτονα (εξαιρούνται:  ὁ ἀλαζών, ἡ ἀλεκτρυών, ὁ ἡγεμών, ὁ κανών, ὁ κηδεμών, ὁ συνδαιτυμών)

·         Διπλόθεμα ουσιαστικά είναι:
α. Τα οξύτονα θηλυκά, κύρια και προσηγορικά (εξαιρούνται: ἡ Βαβυλών, ἡ Κολοφών, ἡ λεγεών, ἡ Σικυών)
β. Τα οξύτονα αρσενικά (εξαιρούνται τα περιεκτικά)
γ. Τα παροξύτονα αρσενικά
Η κλητική των οξύτονων διπλόθεμων σε ών –όνος είναι όμοια με την ονομαστική. π.χ. ὦ ἡγεμών
Η κλητική των βαρύτονων διπλόθεμων σε ων – ονος και ωρ – ορος σχηματίζεται με το ασθενές θέμα:  -ον, -ορ

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ 2.
                                                                                                                          
Α. Τα βαρύτονα μονόθεμα σε ας – αντος σχηματίζουν την κλητική ακατάληκτη. π.χ.  ὁ γίγας - ὦ γίγαν, ενώ ὁ ἱμάς - τοῡ  ἱμάντος

Β. Σε ων – οντος σχηματίζονται:
    - Η μετοχή αρσενικού γένους ενεστώτα των βαρύτονων   ενεργητικών ρημάτων και αορίστου β’ που λήγει σε ών – όντος
    - Τα αρσενικά παροξύτονα και τα κύρια ονόματα


*    ΕΠΙΘΕΤΑ.

2. Να συμπληρωθούν οι συνεκφορές με τον σωστό τύπο επιθέτου:

τοῖς ………………………….. θανάτοις         (αἰφνίδιος)
τόν …………………………… ῥήτορα            (σώφρων)
ἡ    ……………………………. γυνή                 (πονηρός)
τοῖς …………………………  πατράσι            (εὐδαίμων)
ᾦ   …………………………… θύγατερ           (ἀπάτωρ)
ᾦ  ……………………………   ἂνερ                  (εὐφυής)
τῆς …………………………… βουλήσεως     (ὀξύς)
τῶν …………………………… νομισμάτων  (κίβδηλος)
τῶν ………………………….. ἐτῶν                  (ἥμισυς)
τοῖς ………………………….. ἀνδράσι           (πᾶς)
ταῖς …………………………… ὁδοῖς              (ἥμισυς)
τόν ……………………………. νέον               (φέρελπις)
ταῖς …………………………… θαλάσσαις   (ἰχθυόεις)
τῇ   …………………………….. πατρίδι         (ἐνδεής)
τά   …………………………… ἂνθη                (γλυκύς)
ᾦ   …………………………….  θεέ                  (ἐλεήμων)
τῆς …………………………… ἐνότητος         (ἀρραγής)
τοῖς ……………………………πελέκεσι        (ὀξύς)
τῇ    …………………………… θυγατρί          (ἀκών)


3. Να συμπληρωθούν τα κενά με τον κατάλληλο τύπο της λέξης  που βρίσκεται στην παρένθεση:

α. Πολλαί μέν δοναί τήν τέρψιν …………………… (γλυκύς) μεν, ………………… (βραχύς) δ΄ἒχουσιν.
β. Φύλαττε τό μέν σῶμα ………………… (ὑγιής), τήν δε ψυχήν ………………… (εὐσεβής)
γ. Στέργομεν τόν ……………………  ………………………… (ἀληθής λόγος), τοῖς δε …………………… (ψευδής) οὒποτε πιστεύομεν.
δ. Τῶν μέν ἀνθρώπων οἱ μέν …………………… (σώφρων), οἱ δέ …………………… (ἄφρων) εἰσίν.
ε. Οἱ θεοί τοῖς……………………… (εὐσεβής) εἰσίν …………………… (εὐμενής), τοις δ΄………………… (ἀσεβής) φοβεροί.
στ. Εὑρήσεις τούς μέν ………………… (ἄφρων) πολλούς, τούς δέ …………………… (ἐλεήμων) σπανίους.
ζ. Τοῖς ……………… (ἐπιμελής) ἀνθρώποις πάντα δοῡλα γίγνεται.
η. Ἡ μουσική ……………… (ὀξύς) ἃμα καί ………………. (βαρύς) φθόγγους μείγνυσι ἐν διαφόροις φωναῖς.
θ. Οὗτος ὁ μάρτυς ……………. (πᾱς) τήν  ἀλήθειαν λέγει.
ι. ………………. (εὐγενής) ἀνθρώπου ἐστί τῶν ………………. (ἀσθενής) φροντίζειν.


*    ΜΕΤΟΧΕΣ.
ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ ΜΕΤΟΧΩΝ:

1.      ΔΕΥΤΕΡΟΚΛΙΤΕΣ: 
  -μένος –μένη –μένον

π.χ. λυόμενος – λυομένη – λυόμενον
        λελυμένος – λελυμένη – λελυμένον
        τιμώμενος – τιμωμένη – τιμώμενον κλπ…

2.      ΤΡIΤΟΚΛΙΤΕΣ:
-ας –ασα –αν    π.χ.  λύσας –λύσασα -λῦσαν

-είς -εῖσα –έν     π.χ.  τιθείς - τιθεῖσα –τιθέν    

-ούς -οῦσα –όν  π.χ.  διδούς - διδοῦσα –διδόν

-ύς -ῦσα –ύν        π.χ.  δεικνύς -δεικνῦσα –δεικνύν     

-ων –ουσα –ον    π.χ.  φέρων –φέρουσα –φέρον

-ῶν -ῶσα -ῶν     π.χ.  τιμῶν -τιμῶσα -τιμῶν 

-ῶν -οῦσα -οῦν   π.χ.  δηλῶν -δηλοῦσα -δηλοῦν
                                       ποιῶν -ποιοῦσα -ποιοῦν
                                       βαλῶν -βαλοῦσα -βαλοῦν

-ώς -υῖα –ός         π.χ. λελυκώς -λελυκυῖα –λελυκός    

-ως -ῶσα –ώς      π.χ. ἐστως -ἐστῶσα –ἐστώς  

ΑΣΚΗΣΕΙΣ:

1. Να γράψετε τις πτώσεις των μετοχών που σας ζητούνται:


Γεν.εν.
Δοτ.εν.
Κλητ.εν.
Δοτ.πλ.
Αιτ.πλ.
ὁ βαλῶν





τό γραφέν  





ὁ ἱστάς





ὁ κατιδών





ἡ τιμῶσα





ὁ δεικνύς





ὁ διδούς





τό οἰκοδομοῦν





ὁ πεποιηκώς





ὁ φέρων






2. Να συμπληρώσετε τα κενά με τη μετοχή του ρήματος που σας δίνεται στην παρένθεση στο σωστό γένος, αριθμό και πτώση.

α. Τριήρεις ἠκουε …………… (περιπλέω. μετ. ενεστ., αιτ. πληθ.) πολλά ἀνδράποδα ἒλαβον.
β. Λύσανδρος παρέπλει εἰς Λάμψακον ………… (εἰμί, μετ. ενεστ., αιτ. εν.) σύμμαχον τῶν Ἀθηναίων.
γ. Εἳλετο τήν τοῦ …………………. (ἀποθνῄσκω, μετ. παρακ., γεν. εν.) πίστιν μᾶλλον ἢ τήν σωτηρίαν.
δ. ………………… (παρέρχομαι, μετ. αορ. β’ , ονομ. πληθ.) δ’ αὐτοῖς συνηγόρουν Φιλοκράτης καί Δημοσθένης, ἀλλ’ οὐκ Αἰσχίνης.
ε. Κῦρος ᾔδει τόν βασιλέα μέσον ………………… (ἒχω, μετ. ενεστ., αιτ. εν.) τοῦ Περσικοῦ στρατεύματος.
στ. Τούτων μή …………………….. (διατάττομαι, μετ. παθ. αορ., γεν. πληθ.) οὐκ ἂν οἷοί τ’ ἦμεν οἰκεῖν μετ’ ἀλλήλων. 
3. Να συμπληρώσετε τον πίνακα με τον κατάλληλο τύπο μετοχής:


Γεν.εν.
Κλητ.εν.
Δοτ.πληθ.
Αιτ.πληθ.
ὁ   ἔχων




ἡ  γράψασα




ὁ   λελυκώς




ὁ  τιμῶν




ἡ πεφυκυῖα




ὁ  τιθείς




ὁ  βαλῶν




ὁ ἱστάς




ἡ βλάψουσα




τό δοκοῡν  




ὁ ἀκούσας




ὁ ἐλθῶν






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου